Wielkie i Małe Dionizje

MAŁE DIONIZJE zwane WIEJSKIMI:

Miejsce: Ateny, Attyka

Ku czci: Dionizosa

Czas trwania: jeden dzień

Częstotliwość: organizowane co roku

Pora: grudzień

Historia powstania:

Rodowód Małych Dionizji wywodził się z mitu o Erigone, które była córką Ikariosa, pierwszego człowieka, którego Dionizos nauczył uprawy winorośli. Idąc za radą boga Ikarios zaczął produkować wino i często nimi swych towarzyszy. Niestety ludzie nie wiedzieli jeszcze wtedy jaką reakcję powoduje nadmierne spożycie tego trunku. Pijani pasterze zasnęli. Ich towarzysze, nie wiedząc, co się dzieje, uznali, że pasterzy otruto, z zemsty zabili zatem Ikariosa. Zrozpaczona Erigone widząc śmierć ojca popełniła samobójstwo poprzez powieszenie. Rozgniewany Dionizos ukarał morderców, zsyłając na ich córki obłęd, który doprowadzał je do samobójstwa przez powieszenie.

Charakterystyka:

Pomimo tragicznej historii związanej z powstaniem Wielkich Dionizji, święto to było jednym z najbardziej wesołych uroczystości w całej Grecji. To ludyczne święto pełne zabaw i radości było okazją do obejrzenia występów trup wędrownych aktorów. Głównym punktem świąt były uroczyste procesje, konkursy i zabawy. Młodzi chłopcy rywalizowali ze sobą stając na jednej nodze na bukłaku z winem. Ten, który utrzymał się w tej pozycji najdłużej zostawał zwycięzcą. Zabawę nazywano: ASKOLIA. Dziewczęta natomiast bawiły się, bujając się na rozwieszonych z tej właśnie okazji huśtawkach.

WIELKIE DIONIZJE:

Miejsce: Ateny, Attyka

Ku czci: Dionizosa

Czas trwania: wiele dni

Częstotliwość: organizowane co roku

Pora: koniec marca – początek kwietnia

Charakterystyka:

Wielkie Dionizje tuż obok Panataneji były najważniejszym świętem starożytnych Ateńczyków. Miały również bardziej uroczysty charakter niż Małe Dionizje i odbywały się głównie na terenie Santuarium/ Teatru Dionizosa w Atenach. Świętowanie rozpoczynało się od uroczystego złożenia ofiary z kozła oraz przeniesienia świętego posądu Dionizosa do gaju Akademosa, gdzie oddawano bogu cześć i składano mu liczne ofiary, a następnie z powrotem przenoszono posąg do Aten, gdzie ustawiano go na orchestrze w Teatrze.

Przez cały okres świąt odbywały się liczne przedstawienia teatralne oraz tzw. AGONY, czyli zawody poetyckie, w których rywalizowały chóry mężczyzn i dorosłych mężczyzn. Z czasem zaczęto urządzać agony teatralne, których wyniki ogłaszano dopiero ostatniego dnia Wielkich Dionizji.

W Teatrze Dionioza wystawiano początkowo jedynie tragedie, dopiero w 488 r. p. n. e.  dołączono również komedie.

Bibliografia

1.    Ann M., Imel D.M., Goddness in World Mythology, New York 1965
2.    Bormefoy Y., Greek and Egyptian Mythologies, Chicago 2001
3.    Graves R., Mity greckie , Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1982
4.    Hamilton E., Mythology. Timeless, tales of Gods and heroes, New York 2006
5.    Hope Moncrieff A.R., Myths and Legens og ancient Greece, New York 1995
6.    Kubiak Z., Mitologia Greków i Rzymian, Warszawa 1999
7.    Mitologie świata, praca zbiorowa, Warszawa 2007
8.    Ludwiczak B., Mitologia Greków i Rzymian, Kraków 2010
9.    Parandowski J., Mitologia. Wierzenia i podania Greków i Rzymian, Warszawa 1997
10.  Pietrzykowski M., Mitologia starożytnej Grecji, Warszawa 1979
11.  Powell B.B., Classical Myth, Upper Sandle River 2001
12.  Tajemnice starożytnych cywilizacji. Grecja, T. 19, Warszawa 2010
13.  Waterfield R., The Greek Myths. Stories of the Greek Gods and Heroes Vividly Retold, New York 2011
14.  Wilison P., Szkolny przewodnik po mitologii, Warszawa 2006
* Pierre G., Słownik mitologii greckiej i rzymskiej, Wrocław 2008

Tekst: Lady_Hekate      Oprawa graficzna: Jamnik_sst       Korekta: verien