ATENA I POSEJDON

 Atena i Posejdon to jedna z ciekawszych par w mitologii greckiej. Ich wspólne zatargi wręcz przeszły już do historii. Konflikt o Ateny pomiędzy dwójką Olimpijczyków jest jednym z najlepiej znanych mitów o założeniu tego miasta.

Czy jednak aby na pewno byli wrogami?

Kim Atena była dla Posejdona? Odpowiedź jest prosta – bratanicą! ALE istnieje jeszcze inny mit, zgodnie z którym Atena narodziła się ze związku Posejdona z nimfą Tritonis. Zeus jedynie zaadoptował dziewczynkę i uznał ją za własną córkę! Atena córką Posejdona? Śmiała teoria – jednakże i taka wersja mitu krążyła po starożytnej Helladzie. [1]

Wbrew pozorom i utartym schematom Atena współpracowała z Posejdonem stosunkowo chętnie i często.

Według jednej z wersji mitu dotyczącego sporu o Ateny, oboje rozstrzygnęli konflikt pomiędzy sobą w bardzo pokojowy”sposób, celowo zwrócili się z prośbą o wydanie werdyktu do mieszkańców miasta aby uniknąć wojny.

                Atena razem z Posejdonem rozciągali opiekę nad Tezeuszem, także w wersjach mitu wykluczających ich wspólne rodzicielstwo. Posejdon uchodził za kochanka Ajtry i ojca chłopca. Heros był natomiast ulubieńcem bogini wojny. Według mitologii Sunion jest miejscem śmierci Egeusza, który rzucił się stąd do morza, kiedy zauważył czarny żagiel łodzi, obwieszczający rzekomą śmierć jego (przybranego) syna Tezeusza, którego kochał nad życie.

Władca mórz poparł Atenę w czasie wojny trojańskiej, wspólnie (także i z udziałem Hery) przez dziesięć lat wspierali Greków w konflikcie z Trojanami i walnie przyczynili się do zwycięstwa swoich podopiecznych. Niestety, Achajowie nie usłuchali przestrogi swoich opiekunów aby nie dopuszczać się na mieszkańcach Troi krwawych mordów, nie zabijać matek i dzieci i nie niszczyć świątyń. Rozwścieczeni bogowie wspólnie wymierzyli karę nieposłusznym poddanym.

Ulubieńcem Ateny był Odyseusz, którego przez całą wojnę trojańską gorliwie wspierała, również Posejdon rozciągał pieczę nad walecznym Grekiem. Dopiero zabójstwo cyklopa Polifema – syna Posejdona – ściągnęło na Odyseusza gniew Władcy Mórz, który skutecznie uprzykrzał i wydłużał mu drogę powrotną do domu.

 Atena i Posejdon wraz z Herą patronowali również wyprawie Jazona po Złote Runo. W świętym gaju Posejdona można było zobaczyć słynne Argo, czyli okręt Argonautów, który podróżnicy poświęcili Władcy Mórz jako symbol pierwszego wielkiego morskiego przedsięwzięcia.

 Ciekawostką może być również fakt, że bardzo często świątynie poświęcone Atenie i Posejdonowi znajdowały się w pobliżu siebie. Przykładem może Półwysep Sunion, na którym obok potężnej i pięknej świątyni Posejdona znajdowała się mniejsza świątynia poświęcona Atenie. Ponadto na samym Półwyspie znajdował się olbrzymi posąg ATENY PROMACHOS, który miał być widoczny dla żeglarzy aby mogli bezpiecznie wrócić do domu. Posejdon i Atena mieli również kilka świątyń, które wspólnie dzieli – np. słynny Erechtejon na Akropolu lub świątynia na ISTMOS – pierwotnie poświęcona jedynie władcy mórz, z czasem dodatkowy patronat objęła nad nią Atena.

Czy to przypadek? Nie! Pamiętajmy, że Grecy żyli przede wszystkim z handlu, rzemiosła, wojny i żeglugi. Opieka tych bóstw była im potrzebna, żeby nie rzec - niezbędna. Poza tym, mając na względzie zatarg o Ateny, część z Greków wolała nie ściągać na siebie gniewu któregoś z nich, zatem stawiali świątynie dla nich obojga w myśl zasady - Panu Bogu świeczkę, a diabłu - ogarek.

Bibliografia:

1. Ann M., Imel D.M., Goddness in World Mythology, New York 1965
2. Bormefoy Y., Greek and Egyptian Mythologies, Chicago 2001
3. Graves R., Mity greckie , Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1982
4. Hamilton E., Mythology. Timeless, tales of Gods and heroes, New York 2006
5. Hope Moncrieff A.R., Myths and Legens og ancient Greece, New York 1995
6. Kubiak Z., Mitologia Greków i Rzymian, Warszawa 1999
7. Mitologie świata, praca zbiorowa, Warszawa 2007
8. Ludwiczak B., Mitologia Greków i Rzymian, Kraków 2010
9. Parandowski J., Mitologia. Wierzenia i podania Greków i Rzymian, Warszawa 1997
10. Pietrzykowski M., Mitologia starożytnej Grecji, Warszawa 1979
11. Powell B.B., Classical Myth, Upper Sandle River 2001
12. Tajemnice starożytnych cywilizacji. Grecja, T. 19, Warszawa 2010
13. Wilison P., Szkolny przewodnik po mitologii, Warszawa 2006
14. Pierre G., Słownik mitologii greckiej i rzymskiej, Wrocław 2008
15. Waterfield R., The Greek Myths. Stories of the Greek Gods and Heroes Vividly Retold, New York 2011

Tekst: Lady_Hekate      Oprawa graficzna: Jamnik_sst       Korekta: verien