ERIS

Dane:

 Imię: Eris – bogini kłótni, niezgody i chaosu

 Status: Bogini

 Rodzice: według niektórych mitów Eris była córką bogini nocy NYKS, według innych Zeusa i Hery, siostrą bliźniaczką Aresa

 Rzymski odpowiednik: Dyskordia – bogini chaosu i niezgody

 Dzieci: boginie ATE i DYSNOMIA (najprawdopodobniej ojcem był Zeus)

 Atrybut: jabłko

Mitologia:

Eris była boginią niezgody, a Grecy najbardziej znali ją z historii o złotym jabłku. Bogini jako jedyna nie została zaproszona na wesele Peleusa i Tetydy, była powiem powszechnie znana na Olimpie ze swojej złośliwości. Rozwścieczona przybyła nieproszona na przyjęcie, rzucając pomiędzy boginie złote jabłko z napisem „DLA NAJPIĘKNIEJSZEJ”, to wywołało spór pomiędzy Ateną, Afrodytą i Herą, stając się tym samym przyczyną wybuchu wojny trojańskiej. (zob. WOJNA TROJAŃSKA – UWERTURA).

Osobowość:

Eris posiadała dwa oblicza – jedno dobre, drugie złe. Jej „ciemna strona” charakteru wywoływała destrukcyjną niezgodę, wojny, kłótnie i zawiść. Niezgoda twórcza zachęcała do współzawodnictwa, uczciwej rywalizacji, pobudzała do działania.

Wygląd:

 W sztuce bogini Eris przedstawiana była jako uskrzydlona bogini z jabłkiem w ręku, czasami pokazywano ją jako starą i brzydką kobietę, odzianą w ciemne zniszczone szaty, z laską w jednej ręce i złotym jabłkiem niezgody w drugiej.

DZIECI:

Ze związku (być może) z Zeusem Eris miała dwie córki:

- ATE była boginią zła, zaślepienia prowadzącego do okrutnej zbrodni, ale również kary za występki. Uosabiała pychę, zaślepienie i okrucieństwo. Została wygnana z Olimpu przez bogów, mieszkała wśród ludzi, krążąc nad ich głowami namawiała ich do zbrodni. Zeus widząc to, wysłał swoje chrome córki LITAI, które miały opiekować się ludźmi skrzywdzonymi przez boginię.

- DYSNOMIA była młodszą siostrą Ate (niekiedy uważana za jej bliźniaczkę), boginią bezprawia i chaosu.

Ponadto Eris zrodziła wielu bogów–uosobień pojęć abstrakcyjnych:

• Ponosa - był bogiem i personifikacją cierpienia i trudu

• Limos lub Fames – bogini głodu. Wyobrażano ją sobie jako chudą kobietę ze zjeżonymi  włosami , ze związanymi na plecach rękoma,

• Algos –  personifikacja bólu i ran,

• Fonos – personifikacja morderstwa,

• Lete – bogini rzeki Zapomnienia znajdującej się w Hadesie,

• Horkos –uosobienie przysięgi i ślubów,

• Mache –  uosobienie walki,

* W źródłach podania o bogini Eris można znaleźć m.in. w TEOGONII Hezjoda i ILIADZIE Homera

Mity powiązane:

- wojna trojańska – geneza

Bibliografia:

• Kubiak Z., Mitologia Greków i Rzymian, Warszawa 199

• Ludwiczak B., Mitologia Greków i Rzymian, Kraków 2010

• Parandowski J., Mitologia. Wierzenia i podania Greków i Rzymian, Warszawa 1997

• Graves R., Mity greckie , Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1982

• Pietrzykowski M., Mitologia starożytnej Grecji, Warszawa 1979

* Pierre G., Słownik mitologii greckiej i rzymskiej, Wrocław 2008

Tekst: Lady_Hekate      Oprawa graficzna: Jamnik_sst       Korekta: verien